आचार्य नितिन भारद्वाज:

 "संस्कृतभाषायाः महत्तवम्"



संस्कृतभाषां देवभाषा सुरभारती कामधेनुश्च इत्यपि कथ्यते।

संस्कृतभाषा विश्वस्य सर्वासु भाषासु प्राचीनतमासुष्टटतमासंस्कारश्च भाषा विद्यते। विश्वस्य सर्व्वासां भाषाणाम् उत्पत्तिं प्रत्यक्षाप्रत्यक्षश्च रूपेण संस्कृतभाषायाः अभवत्। उदाहरणणार्थम् आंग्लभाषायाः शब्दस्य 'स्कल्टनम्' संस्कृत भाषायाः शब्दस्य 'स्कल्तनश्च' उच्चारणविकृतिस्वरूपाय उत्पन्नम् अभूत् !

अस्याः प्रत्येकशब्दस्य सप्तविंशतिः रूपं वर्तते। अनेकानि भाषाशब्दानाम् उत्पत्तिः संस्कृतशब्दैः अभवन् । अतः अस्माकं संस्कृतभाषा सर्व्वासां भाषाणाम् जननीस्वरूपामातृभाषा अस्ति।

                        सहितैव संस्कृतभाषायाः स्वरूपं पूर्णतः ध्वनिविज्ञानेन तर्कसम्मतं वर्तते। अस्याः व्याकरणं पूर्णतः व्याकरणदोषरहितं सुव्यवस्थितं सुनिश्चितञ्च भवति।

अस्याः शब्दभण्डारः अक्षयाक्षुष्णाश्च सदा वर्तते। अतः अनेकानि जनाः संस्कृतभाषायाः प्रति अतीवरोच्यामहे । एतस्य कारणेन संस्कृतभाषाशिक्षणकार्यं समाजसेवायाः एकं सशक्तसुदृणञ्च माध्यमं भवति ।

     संस्कृतशिक्षणमाध्यमेन अस्माकं सर्वलक्ष्याणि पूर्तिं शतप्रतिशतं प्राप्नुते। अतः संस्कृतशिक्षणस्य व्यवसायस्वीकृत्वा स्वसमाजिकार्थिकाध्यामिकश्च आदिसर्वलक्ष्याणि पूर्तिं भवति। संस्कृतभाषायाः कारणेन अस्माकम् आचारविचारस्य सह व्यवहारिकजीवनम् अपि परिष्कृतं भवति। संस्कृतमाध्यमेन वयं प्राचीनज्ञानविज्ञानाध्यात्मकश्च सुपरिचितं भवामः । संस्कृतभाषायां चतुर्वेदाः अष्टादशपुराणानिस्मृतिश्च षट्दर्शनानि ऐतिहासिकसांस्कृतिककाव्यग्रंथाः सहितं रामायणमहाभारतभगवत्गीताश्च भारद्वाजस्य विमानशास्त्रं कणादस्य परमाणुविज्ञानं शुल्बसूत्राणां ज्यामितिविज्ञानम् आर्यभट्टस्य खगोलशास्त्रं गौतमस्य तर्कशास्त्रं सुश्रुतस्य शल्यचिकित्सा  चरकवाग्भट्टस्य आयुर्वेदशास्त्रं पाणिण्यस्य अष्टाध्यायी पतञ्जल्यस्य व्याकरणमहाभाष्यं कात्यायनस्य वार्तिकं  कौटिल्यस्य अर्थशास्त्रं मनुस्मृतिश्च आदि प्राचीनार्वाचीन ज्ञानविज्ञानस्य विपुलसाहित्यं समुप्लभ्यते। अतः विश्ववाङ्मये संस्कृतवाङ्मयम् स्वस्य अद्वितीयगौरवपूर्णञ्च स्थानम् अलङ्करोति। एतस्या माध्यमेन वयं प्राचीनार्वाचीनञ्च गौरवं प्रति अभिमानं कुर्मः।

                   संगणकस्य तन्त्रांशकृते वाक्यविन्यासकारणेन संस्कृतभाषा सर्वाधिकम् उपयुक्ता भाषा अस्ति । अतः नासा उक्तवान् षष्ठसप्तमश्च कुलस्य उच्चसंगणकाः संस्कृतभाषायाम् आधारितं भविष्यति ।संस्कृतमनीषीमतानुसारं सूर्यस्य षट्त्रिंशत् रश्म्यध्वनिभिः संस्कृतस्य षट्त्रिंशत् स्वराः उत्पत्तिं जातम्।

                        अधुना राज्यसभायां संस्कृतभाषा  पञ्चक्रमांके सर्वाधिकम्  उक्तवती भाषा जाता । ईयं भारतीयाधिकारिकभाषा सहैव उत्तराखण्डराजस्य आधिकारिकराज्यभाषा अस्ति। कर्नाटकराजस्य मट्टूरग्रामे अद्यपि जनाः  संस्कृतभाषायाम् एव वदन्ति।जर्मन्यदेशस्य चतुर्दशविश्वविद्यालयैः संस्कृतभाषायां शिक्षा प्रदायन्ते। विश्वस्य अनेकदेशस्य द्विशतम् विश्वविद्यालयैः  संस्कृतभाषायां शिक्षा प्रदायन्ते। इदानीम् यूनेस्को मानवतामूर्तसांस्कृतिकविरासतसूच्यां संस्कृतवैदिकजापं सूचीबद्धं कृतवान् ।

महर्षिः यास्ककृतं निरुक्तः विश्वस्य प्रथमविश्वकोशः प्रथमशब्दकोशश्च  अस्ति। अस्माभिः प्रतिवर्षश्रावण्यपूर्णिमायां ऋषिपर्वसंस्कृतदिवसश्च मान्यामहे।महर्षिमहेशयोगीविद्यापीठविश्वसंस्कृतप्रतिष्ठानञ्च आद्यमाध्यमेन सम्पूर्णभारतवर्षे निःशुल्कं संस्कृतभाषाशिक्षा प्रदायते। स्वतंत्र भारतवर्षस्य  "विश्वस्यवृत्तान्तः" संस्कृतसमाचारपत्रं तस्य प्रधानसंपादकः श्रीमन् जगदीशः डाभी महोदयेन गुजराततः प्रकाशितवान् । सहैवश्च "संस्कृतवाणी" ई-पत्रिकां उत्तराखण्डतः एवं हिमसंस्कृतवार्तां हिमाचलप्रदेशतः  प्रधानसंपादकः तथा प्रवाचकः श्रीमन् शिवकुमारः शर्मा "शिवा" एवं तस्य सहायकाः श्रीमन् अमितः ओली श्रीमन् जगदीशः डाभी तथा डाॅ. नरेन्द्रः राणा  महोदयैः  प्रकाशितप्रसारितवान् च ।                                                   कुटुम्ब ऐपस्य "संस्कृतं जनभाषा भवेत्" इति समूहसंस्कृतस्यश्च ई-मासिकपत्रिकां श्रीमन् पंडित दीपकः शास्त्री महोदयेन जयपुरराजस्थानतः  संचालितेवं प्रकाशितवान् । अतः एतस्याप्रसारप्रचारश्च कृत्वा भारतीयगौरवपुनर्स्थापनाय अस्माकं महत्वपूर्णावश्यकश्च कर्तव्यं वर्तते।अतएव उच्यते -- "संस्कृतिः संस्कृताश्रितः"      

अतः अस्मान् दीर्घवाणियां उक्तव्यम् -- पठतु संस्कृतम्! जयतु संस्कृतम्! जयतु भारतम्!

 आचार्य नितिन भारद्वाजः, आध्यात्मिकसामाजिकचिंत्तकश्च, गुनानगरम्, मध्यप्रदेशतः।

टिप्पणियाँ

एक टिप्पणी भेजें

इस ब्लॉग से लोकप्रिय पोस्ट

श्रीकृष्णस्तुति:

श्री शङ्कराष्टकम्